Vermicompost olarak da adlandırılan solucan gübresi; gıda atıklarının solucanların sindirim sistemlerinden geçirilmesi sonucu elde edilen; tarımda verimliliği yüksek ölçüde arttıran bir gübre türüdür.
Solucan sindirim sisteminde bulunan ve sölom olarak adlandırılan vücut sıvısı sindirim sırasında tüketilen besinlere geçer. Sölom sıvısının da etkisiyle sindirilen gıdalar gübreye dönüşürken mikroorganizmalar, bitki besin elementleri ve enzimler toprak tarafından emilirler. Böylece solucan gübresi kullanılan toprak, mineral bakımından zenginleşerek ekilen ürünlerin kalitesini ve büyüme hızını arttırır.
Solucan Gübresi 70 yılı aşkın süredir Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere, Avrupada ve dünyanın birçok gelişmiş tarım ülkesinde her tür meyve, sebze, ağaç ve bitki türlerinin yetiştirilmesinde yaygın olarak kullanılmakta olan organik bir gübredir.
Solucan Gübresi Faydaları nelerdir ?
solucan gübreleri ekinlerin normalden daha hızlı bir şekilde büyümesini ve gelişmesini sağlar. Ekinler daha çabuk hasat edilebilir.
Solucan gübresinin içerisindeki mineraller ve organik bileşikler toprağa nüfuz eder. Toprak, solucan gübresi sayesinde beslenir ve toprağın verimliliği yükselir.
Solucan gübresi bitkilerin köklerini güçlendirir; köklerdeki saçaklanmayı arttırarak bitkinin direncini çoğaltır.
Solucanların sindirim sistemindeki sölom maddesi gübre aracılığı ile toprağa geçer; topraktaki zararlı bakterileri etkisiz hale getirir.
Solucan gübresi topraktaki PH dengesini düzenler.
Solucan gübresi yalnızca doğal gıda atıklarının solucanlar tarafından sindirilmesi sonucunda oluştuğu için herhangi bir kimyasal madde içermez. Bu nedenle organik tarım için olmazsa olmazlar arasında gösterilir.
Solucan gübresi ile yetiştirilen ürünler lezzetlidir ve doğal aromasını korur.
Oluşan gübrenin her türlü tarım toprağını zenginleştirici ve verim artırıcı organik madde olarak kullanılabilmesi.
Üretilen kompost çıktısının aşırı erozyona maruz kalarak verimsiz hale gelmiş tarım arazilerinin, tekrar verimli hale gelmesi için kullanılabilmesi.
Organik artıklar/atıkların(şehir atıkları; hayvan gübreleri; hasat artıkları) bu amaçla değerlendirilerek geri kazanımı.
İnsanlar bu basit işlemleri evde uyguladıkları takdirde elde ettikleri gübreleri satabilmeleri veya kullanmaları böylece ülke ekonomisine bir fayda sağlamaları.
Solucan Gübresi Nasıl Üretilir?
Solucan gübresi satışı yapmak isteyenlerin önlerinde iki ayrı alternatif bulunur.
1.solucan gübresi bayilikleri almak ve üretim sürecinden muaf olarak kazanç elde etmektir.
2. alternatif ise solucan gübresi üretimi için gerekli koşulları sağlamaktır. Solucan gübresi üretimi yapmak isteyenlerin solucan gübresi üretim tesisi kurmaları ve solucan satın almaları gerekir.
Solucan gübresi üretimi yapmadan önce mutlaka bir uzman kişiye danışılmalı yada küçük çapta bir maliyet ile başlanmalıdır. Hem eksiklerini görmek hemde pazar hakkında bilgi sahibi olmak için önemlidir.
Üretim tesisi kurmak
Solucan gübresi üretimi yapmak istiyorsanız kesinlikle üretim sürecine dahil olmanız kendi solucanlarınızı üretiyor olmanı gerekmektedir .İlk etap da bir üretici firmadan yerli, sayıda solucan alıp üretime başlamalısınız bu da ortalama 1000 solucan için 200- 300 tl civarındadır.
üretim tesisi kurmak için 200-300 m2 gibi kapalı alana ihtiyacınız olabilir. bunun için en uygun alanı seçmeniz tavsiye edilir. hobi amaçlı tarım için kullanabileceğiniz bir arazide hem ekim işi yaparken hem de üretim yapabilirsiniz.
Solucan gübresi üretimi tesis maliyeti üretim ölçeğine göre değişiklik gösterir. Hobi amacıyla üretim yapılmıyorsa ve en az 10 bin adet solucan ile işe başlanacaksa yaklaşık 7.000 TL’yi gözden çıkarmak gerekir.
Nasıl üretim tesisi kurulur ?
En basit olarak Solucan gübresi üretimi uygun bir üretim kabıyla başlar. Her türlü şeyden kompost kabı yapılabilir ancak ısı ve nem seviyesi açısından en iyisi ahşap kaplardır.
Gerekli olan birkaç önemli unsur şunlardır: Derin olmayan ancak yüzeyi geniş bir kap (sığ ve geniş), Dipte hava delikleri olması , Havalandırma için düşük kenarlar. Eğer uygun bir kab olursa solucanlar dışarı çıkmazlar. Solucanlar mecbur kalmadıkça göç etmeyen türden canlılardır. Aynı zamanda ışıktan korkarlar. Eğer kab gün boyu açık tutulursa solucanlar kabın dibine doğru dalışa geçeceklerdir. Yeterli besinler ve konforlu yatakları varsa göç etmeleri için bir neden yoktur.
Daha sonra hem karbon kaynağı olarak hem de doğal ortamlarına benzerlik oluşturmak için yatak hazırlanmalıdır. Yatak için en iyi malzemeler şeritler halinde doğranmış kağıt, karton ve kuru yapraklardır. Yatak hafif nemli olmalı, su damlatacak kadar ıslak olmamalıdır. Solucanlar, ciltlerindeki nemlilikle nefes almaktadır. Bu nedenle, doğru oranda nem ve hava akımı kilit önem taşır. Yatağı en iyi biçimde nemlendirmenin yolu, ayrı bir kabı su ile doldurup doğranmış kağıtları bu kaba daldırmaktır. Bir süre sonra kağıtlar kabtan çıkarılmalı ve damlaması kesilene kadar beklenmelidir. Daha sonra solucanların öğütme işinde kullanmaları için kum ve yararlı bakterilerin sağlanması ve azot kaynağı olması amacıyla organik materyal (kompost, gübre, humusça zengin toprak… gibi.) eklenmelidir. Burada çok önemli olan bir husus karbon:azot oranıdır.
İdeal karbon:azot oranı 25-30:1 olmalıdır. Solucanlar için kompost kabının sıcaklığı 15-30°C olmalıdır. Solucanlar sisteme dahil edilmeden önce hazırlanan ortam uygun ısı ve nem oluşumu için birkaç gün bekletilebilir. Toprak solucanları hayvansal ve bitkisel kaynaklı organik maddelerle beslenmektedir. Kullanım yaygınlığı sırasına göre; sığır, tavuk, at, ördek, hindi, domuz ve tavşan dışkıları solucanlara besin olarak verilebilmektedir. Bunun dışında bitkisel üretim artıkları (hasat sonrası tarlada kalan artıklar) evsel atıklar, kağıt, talaş, sebze ve meyve kabukları v.b. gibi organik maddeler solucanların önemli besin kaynaklarını oluşturmaktadır.
Tesis kurma için nerden izin alabilirim.
Solucan gübresi hammaddesi olarak hayvansal yan ürün (Hayvan Gübresi) kullanan işletmeler 24.12.2011 tarihli ve 28152 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan İnsan Tüketimi Amacıyla Kullanılmayan Hayvansal Yan Ürünler Yönetmeliği kapsamında onay olmak zorundadır.
İşletmeler aşağıdaki evraklarla İl Müdürlüğü, Hayvan Sağlığı ve Yetiştiriciliği Şube Müdürlüğüne başvururlar;
TAHMİNİ KURULUM MALİYETİ
Ortalama 10-20 ton/ay gübre üretecek bir işletmenin kurulum maliyeti;
Havuzlar + ısıl işlem kazanı + çadır veya bina ( 30.000 ila 50.000 TL) + 50.000 TL + ( 30.000 ila 50.000 TL ) = 110.000 ila 150.000 TL
Ürün satış Fiyatı: Piyasada 2,5,10,25 Kğ paketlerle Kğ fiyatı 3 ila 5 TL arasında arz edilmektedir.
Sonuç olarak ; Bitkisel üretimde vermikompost kullanımının artırılması toprakların sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik pek çok eksikliği de tamamlayabilecektir. Vermikompost, yavaş salınımlı olması ve kullanıldığı toprakta sağladığı fiziksel, kimyasal ve biyolojik iyileşmeler sebebiyle son zamanların en gözde organik gübresidir.
detaylı bilgi için kocaeli tarım orman müdürlüğü rehberi